در بیماری پانیک، فرد حملات ناگهانی، غیرقابل پیش‌بینی، بدون دلیل و تکرارشونده‌ای از اضطراب شدید را تجربه می‌کند که معمولا برای ۵ تا ۱۰دقیقه طول می‌کشد، اما ممکن است طولانی‌تر نیز شود. به این حملات، حملات پانیک گفته می‌شود. حمله پانیک یک حمله اضطرابی شدیدی است که فرد احساس می‌کند ممکن است بمیرد یا کنترل خود را از دست بدهد و در کنار آن علایم جسمی متعددی هم تجربه می‌کند. به همین دلیل این بیماران مراجعات متعدد به اورژانس را دارند. این حملات در هر شرایط، در هر زمانی ممکن است اتفاق بیافتد.
این بیماری جز بیماری‌های اضطرابی محسوب می‌شود. مطالعات نشان داده است از هر ۱۰ نفر یک نفر به این بیماری مبتلا است. این بیماری در خانم‌ها شایع‌تر از مردان است و در اواخر نوجوانی و اوایل جوانی شروع می شود.باید توجه کرد که هر فردی که حمله پانیک را تجربه کرده است حتما مبتلا به بیماری پانیک نخواهد شد و افراد زیادی ممکن است در طول عمر خود حمله پانیک را تجربه کرده باشند.
علایم و نشانه های بیماری
افراد مبتلا به بیماری پانیک ممکن است علایم زیر را تجربه کنند:
• حملات تکرار شونده و ناگهانی اضطراب شدید (حمله پانیک) که در هر زمان و مکانی ممکن است اتفاق بیفتد.
• احساس مرگ، سکته کردن و از دست دادن کنترل در طی حمله پانیک
• علایم جسمی متعدد مانند تپش قلب، درد سینه، تنگی نفس، احساس خفگی، لرز، گر گرفتگی، تعریق، دل‌درد، تهوع، گزگز دست و پا، احساس گیجی و …
• نگرانی زیاد در مورد تکرار این حملات
• ترس و اجتناب از مکانی که حمله پانیک در گذشته اتفاق افتاده است.
علت بیماری پانیک
دلیل بیماری پانیک به طور کامل شناخته نشده است اما سابقه خانوادگی این بیماری(ژنتیک)، عوامل استرس‌زا و اضطراب زمینه‌ای از عوامل دخیل در ایجاد این بیماری هستند.
مشکلات ناشی از بیماری پانیک
بیماری پانیک درمان نشده می‌تواند روی بخش‌های مختلف زندگی اثر بگذارد و کیفیت زندگی شما را کاهش می‌دهد. شما ممکن است به دلیل این حملات از خانه بیرون نروید. از جمله مشکلات این بیماری:
• ترس از مکان‌های خاص مثلا از خانه بیرون رفتن، رانندگی، مکان‌های بسته و …
• نگرانی مکرر در مورد بیماری جسمی مانند بیماری قلبی و مراجعه متعدد به اورژانس و پزشک
• اجتناب از موقعیت‌های اجتماعی
• ایجاد مشکلات در مدرسه و سرکار
• ایجاد افسردگی، اضطراب و سایر بیماری‌های روانپزشکی
• افزایش میزان خودکشی
• مصرف الکل و سایر مواد
• مشکلات مالی
تشخیص
برای تشخیص این بیماری آزمایش یا تصویربرداری خاصی وجود ندارد و پزشک و روانپزشک با مصاحبه و معاینه بالینی این بیماری را تشخیص می‌دهد. در ابتدای تشخیص برای رد کردن سایر علل ممکن است نیاز به آزمایش و نوار قلب وجود داشته باشد.
درمان
این بیماری اغلب پاسخ بسیار خوبی به درمان می‌دهد. اما احتمال عود بیماری بعد از قطع درمان نیز وجود دارد. طول مدت درمان این بیماری به بشرایط بیمار وابسته است اما به طور معمول ۹ ماه تا ۱ سال است. برای درمان این بیماری چند روش وجود دارد:
• روان‌درمانی: یک نوعی از روان‌درمانی به نام “درمان شناختی رفتاری” برای این بیماری استفاده می‌شود. در این درمان روی نحوه فکرکردن شما در مورد حملات پانیک و چگونه با این حملات برخورد کنید، کار می‌شود.
• دارودرمانی: از داروهای ضدافسردگی و ضد اضطراب برای درمان اختلال پانیک استفاده می شود. باید توجه داشت شروع اثر این داروها بین ۲ تا۳ هفته زمان خواهد برد. و نیاز است دارو مرتب مصرف شود و بدون اطلاع پزشک قطع نشود. از داروهای آرام‌بخش ممکن است برای کنترل موقت علایم این بیماری استفاده شود.
• خودمراقبتی: استفاده از روش های خودمراقبتی به کنترل بیماری کمک خواهد کرد. برای مطالعه در این مورد به قسمت خودمراقبتی مراجعه نمایید.
• روشهای آرام‌سازی
انتخاب نوع درمان و نوع دارو براساس نظر پزشک است.
منابع
https://www.nimh.nih.gov/health/publications/panic-disorder-when-fear-overwhelms/index.shtml
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/panic-attacks/symptoms-causes/syc-20376021